Nalewka to alkoholowy wyciąg z owoców, korzeni, kwiatów lub ziół, zazwyczaj o 40-45% zawartości alkoholu. Nalewki sporządzane są w procesie maceracji, czyli przez zalanie składników alkoholem. Mogą być słodzone syropem. Często spotykane w sklepach alkohole o nazwie nalewka tak naprawdę z prawdziwymi nalewkami wspólną mają jedynie nazwę.
Obecnie mówi się o zastrzeżeniu nazwy nalewka dla tradycyjnych trunków, podobnie jak stało się z nazwą szampan we Francji. Produkcja nalewek miał początki już w Starożytności. Bazowano wtedy nie na wódce lub spirytusie, lecz na miodzie pitnym i winie. Z biegiem lat i z rozpowszechnieniem receptury produkcji spirytusu rozpoczęto rozmaite eksperymenty alkoholowe. Zaczęły powstawać nalewki i likiery o przeróżnych smakach i właściwościach. Bardzo popularne były trunki na bazie spirytusu z dodatkiem ziół, które uważano za medykament i specyfik w leczeniu. W Polsce nalewki, zapoczątkowała szlachta, która zakochała się w tychże alkoholach. To właśnie w dworach szlacheckich powstawały ich receptury. Obecnie wiele gospodarstw domowych szczyci się własnymi wyrobami nalewek o rozmaitych smakach, a każda gospodyni, przyrządzająca te szlachetne trunki, posiada swój sekret, który czyni każdą z jej nalewek wyjątkową.
Czy wiesz że....
Co roku, 5 maja (a w 2007 4 maja) w Jakubowicach oraz 15 września w Kazimierzu Dolnym odbywa się Ogólnopolski Turniej Nalewek Kresowych. Pomysłodawcą turnieju jest Waldemar Sulisz z Lublina, prezes Kresowej Akademii Smaku.
Produkcja
- Przygotowanie składników – w pierwszym etapie wyrobu nalewki należy bardzo dokładnie i staranie dobrać jej poszczególne surowce. W zależności od rodzaju tego trunku najlepiej jest korzystać z czystej wódki lub spirytusu, dobrej jakości cukrów oraz dojrzałych, świeżych i aromatycznych owoców, ziół i przypraw, najlepiej pochodzących z upraw ekologicznych.
- Maceracja surowców – proces maceracji polega na zalaniu surowców alkoholem. Stosuje się proporcję 1,5 litra alkoholu na 1 kilogram owoców. Dzięki takiemu stężeniu następuje idealne rozpuszczenie alkaloidów oraz innych związków zawartych w surowcu.
- Uzyskiwanie syropu – po wykonaniu maceracji wszystkie surowce należy zasypać cukrem lub zalać syropem cukrowym i pozostawić w ciepłym miejscu na około trzy tygodnie do całkowitego rozpuszczenia cukru. W procesie tym powstanie aromatyczny syrop z lekką nutką alkoholu.
- Klarowanie i filtrowanie – Po okresie kilku tygodni następuje proces klarowania nalewki, który polega grawitacyjnym opadzie wszelkich zmętnień na dno naczynia. Wszelkie powstałe zawiesiny oraz inne zanieczyszczenia usuwane są w procesie filtracji za pomocąpapierowych lejków lub preparatu klarującego. Aby osiągnąć pożądany efekt, czynność tą należy powtórzyć kilka razy. Otrzymaną w ten sposób nalewkę, należy rozlać do szklanych butelek i pozostawić na okres od 1 do 6 miesięcy aby dojrzała.
Rodzaje Nalewki
- owocowe (słodkie i wytrawne), np. ratafia, jagodzianka, dereniówka, jeżynówka, morelówka, pigwówka, tarninówka, wiśniówka
- korzenne, np. kardamonka, krambambula, imbirówka
- ziołowe, np. benedyktynka, nalewka miętowa, listowka
- miodowe, np. krupnik, wrzosówka ("miód z prądem"), nalewka miodowa
- inne, np. kukułka, nalewka aptekarska, nalewka czekoladowa, lipóweczka
Nalewka zawiera 40-45% alkoholu.
Drinki
Nalewki podaje się w małych kieliszkach (50 ml), do pikantnych przekąsek; zgodnie ze staropolską tradycją do mięs podaje się nalewki półwytrawne i półsłodkie.